Thời gian qua, việc thực hiện quy ước ở các khu dân cư trên địa bàn huyện Vĩnh Hưng đã có bước chuyển biến tích cực, bộ mặt nông thôn đã có nhiều khởi sắc, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Có được kết quả trên là nhờ việc xây dựng, thực hiện quy ước trong cộng đồng dân cư bám sát thực tiễn, phù hợp phong tục, tập quán, gắn kết cộng đồng theo hướng dẫn mới nhất tại Nghị định số 61/2023/NĐ-CP ngày 16/8/2023 của Chính phủ về xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư. Nghị định quy định rõ việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước phải đảm bảo phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xuất phát từ nhu cầu tự quản của người dân, trên cơ sở tự nguyện, thỏa thuận, thống nhất, công khai, minh bạch trong cộng đồng dân cư. Nội dung hương ước, quy ước phù hợp với đạo đức xã hội, phong tục, tập quán tốt đẹp; bảo vệ, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; xây dựng các giá trị văn hóa mới, quy tắc ứng xử văn minh, phù hợp với đặc điểm tình hình của cộng đồng dân cư; được cộng đồng dân cư bàn bạc, xây dựng, quyết định và phải được Ủy ban nhân dân xã, thị trấn phê duyệt.

Hiện nay, toàn huyện có 09 xã và 01 thị trấn với 55 ấp, khu phố. Tại các địa phương, quy ước được lồng trong ghép trong các hoạt động của Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở và Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” nhằm xóa bỏ những phong tục lạc hậu, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; vận động người dân đóng góp vào các Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, Quỹ Bảo trợ trẻ em, Vì người nghèo…gắn với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa... Từ đó phát huy vai trò của quy ước trong công tác quản lý nhà nước, quản lý xã hội, đảm bảo phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trên các lĩnh vực đời sống.

Kết quả đến nay, toàn huyện có 07/10 (đạt tỷ lệ 70%) xã với 36/55 ấp (đạt tỷ lệ 65,45%) đã hoàn thành việc xây dựng và phê duyệt quy ước theo Nghị định số 61/2023/NĐ-CP của Chính phủ, các địa phương còn lại đang tiến hành các quy trình theo hướng dẫn, đảm bảo trong năm 2024 đạt 100% các ấp, khu phố có quy ước được phê duyệt. Các quy ước sau khi được phê duyệt đều được phổ biến đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân qua các hình thức như: Photocopy quy ước phát đến các hộ gia đình; niêm yết tại nhà văn hoá ấp, khu phố; tuyên truyền trên loa truyền thanh; phổ biến công khai trong các cuộc hội họp sinh hoạt của cộng đồng dân cư. Việc theo dõi, rà soát, xem xét đánh giá quy ước được thực hiện qua các cuộc họp ấp, khu phố, Ngày hội đại đoàn kết dân tộc. Hầu hết các khu dân cư đều thực hiện tốt các nội dung của quy ước, không có trường hợp vi phạm quy định nội dung quy ước.

Tuy nhiên, việc xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước tại một số địa phương trong huyện cũng còn gặp một số khó khăn như: nhiều bản quy ước có nội dung còn sơ sài; quá trình sửa đổi, bổ sung quy ước nhiều khi còn chưa kịp thời. Thời gian tới, để phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò của quy ước đối với mọi tầng lớp Nhân dân, tiếp tục góp phần tích cực vào kết quả Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, huyện sẽ tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn nâng cao chất lượng nội dung của các bản quy ước; tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước, nâng cao năng lực chuyên môn kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức trong thực hiện việc tiếp nhận và thẩm định quy ước; định kỳ, tổ chức đánh giá kết quả thực hiện, kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân làm tốt; đưa việc thực hiện quy ước là một trong những tiêu chí đánh giá, bình xét danh hiệu đơn vị, gia đình văn hoá, ấp, khu phố văn hóa...Từ đó đưa quy ước ngày càng đi vào thực tế đời sống của người dân.

(Thúy An - Phòng Văn hóa và Thông tin)